XII Kongres PIU: wartość wykrytych przestępstw ubezpieczeniowych wzrosła o prawie 50 procent

Nieustanny wyścig zbrojeń pomiędzy zakładami ubezpieczeniowymi a oszustami zajmującymi się wyłudzeniami stanowił temat jednego z paneli eksperckich zorganizowanych podczas XII Kongresu PIU.

Zjawisko przestępczości towarzyszy naszej branży od samego początku jej istnienia. W Polsce zaczęliśmy o nim na poważnie rozmawiać pod koniec lat 90., co zaowocowało powstaniem pierwszych narzędzi przeciwdziałających oszustwom. Obecnie jednak technologia bardzo przyspieszyła, a nasza codzienna konfrontacja z przestępcami przypomina swoisty >>wyścig zbrojeń<< - powiedział Rafał Stankiewicz, wiceprezes Warty.

Niegdyś powszechną praktyką naciągaczy było zwracanie się do kilku ubezpieczycieli o odszkodowanie za tę samą szkodę. Teraz jednak coraz częściej mamy do czynienia z profesjonalnymi grupami przestępczymi, a także osobami sprawnie wykorzystującymi technologie, w tym sztuczną inteligencję, do generowania bardzo realistycznych, choć wciąż fałszywych zdjęć czy filmów, stanowiących podstawę do wypłacenia środków - tłumaczył Radosław Bedyński,
wiceprezes zarządu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Podczas dyskusji paneliści regularnie odwoływali się do raportu pt. „Analiza danych dotyczących przestępstw ubezpieczeniowych ujawnionych w 2024 roku”, przygotowanego przez specjalistów PIU.

Z lektury dokumentu wynika, że wartość przestępstw wykrytych w 2024 roku w ubezpieczeniach na życie wzrosła o 23 proc. w porównaniu do roku 2023. Największą część, bo blisko połowę wartości ujawnionych przestępstw w ubezpieczeniach na życie, stanowiły szkody dotyczące zgonów.

W porównaniu z 2023 rokiem najbardziej znacząco, bo aż o 54 proc., wzrosła wartość przestępstw wykrytych w ubezpieczeniach majątkowych. Od lat dominują wśród nich (zarówno pod względem liczby, jak i wartości) przestępstwa związane z ubezpieczeniami komunikacyjnymi.

Warto zaznaczyć, że ponad 98 proc. polis OC i AC w naszym kraju jest bezszkodowa, co pokazuje, że fraudów szukamy w ułamku spraw, dotyczących stosunkowo niewielkiej liczby klientów. Znakomita większość klientów likwidujących szkody jest uczciwa. Niestety, jeśli nie znajdziemy oszustwa, to właśnie oni na koniec dnia w swoich składkach pokryją koszty fraudów. Dlatego tak zależy nam na ochronie uczciwych klientów i tropieniu oszustów - powiedział Andrzej Wasilewski, członek zarządu,
TUiR Allianz Polska S.A. i TU Allianz Życie Polska S.A.

Eksperci podkreślali, że każde oszustwo, nawet niewielkie, na które czasem wciąż panuje społeczne przyzwolenie, jest przestępstwem jasno określonym w kodeksie karnym.

Połowa zgłaszanych szkód komunikacyjnych opiewa na wartość poniżej 5 tys. złotych, co może nieco usypiać czujność. Musimy jednak wrócić do pracy u podstaw i tłumaczenia, że nie warto sięgać po cudze pieniądze, nawet jeśli to małe sumy. Oszuści z pewnością chętnie korzystają z proklienckich usprawnień, jakie oferujemy. Mówię choćby o szybkich ścieżkach zgłaszania i uproszczonej likwidacji szkód wykonywanej bez udziału rzeczoznawcy mobilnego. Uczciwi klienci powinni trzymać kciuki za efektywność naszej prewencji, byśmy nie musieli ponownie komplikować tych procesów - ocenił Kazimierz Majdański,
członek zarządu STU ERGO Hestia S.A. oraz STUnŻ ERGO Hestia S.A.

Zakłady ubezpieczeń nie są jednak bezbronne, czego dowodzą rosnące statystyki wykrywalności prób wyłudzeń. Większa skuteczność ubezpieczycieli wynika przede wszystkim z większej dostępności technologii. Umożliwia ona np. analizę danych ze sterowników pojazdów czy metadanych z urządzeń mobilnych. Jednocześnie zakłady ubezpieczeń zwiększają zespoły zajmujące się zwalczaniem przestępczości i aktualizują procedury likwidacji szkód.

Nie bez znaczenia jest też rozwój sztucznej inteligencji (AI) umożliwiającej tworzenie modeli predykcyjnych ułatwiających ocenę ryzyka i typowanie szkód narażonych na wyłudzenia. Znaczące dla wzrostu wykrywalności przestępstw ubezpieczeniowych jest także usprawnienie współpracy i wymiany danych w ramach zakładów ubezpieczeń oraz pomiędzy nimi a organami ścigania.

Pod koniec 2024 roku rynek ubezpieczeń zyskał nowe narzędzie pozwalające na skuteczne zwalczanie przestępstw dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych. System FOTO UFG analizuje zdjęcia uszkodzeń pojazdów i części używanych do napraw. Działanie systemu opiera się na sztucznej inteligencji i technologii automatycznego rozpoznawania obrazów. Jego zadaniem jest wykrywanie tych samych lub powiększonych uszkodzeń poszczególnych elementów zgłaszanych do różnych ubezpieczycieli - mówił wiceprezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Do dyspozycji pozostają również inne, równie skuteczne narzędzia. Internetowa Platforma Antyprzestępcza (IPA) już od kilku lat wskazuje ubezpieczycielom schematy działań oszustów, podejrzane zdarzenia czy też sieci powiązań między tymi zdarzeniami. Podobną rolę odgrywa Baza Danych Ubezpieczeniowych, przeznaczona szkodom dotyczącym  nieruchomości.

Jednocześnie Ministerstwo Cyfryzacji, dzięki współpracy z rynkiem ubezpieczeń, tj. z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym, Polską Izbą Ubezpieczeń i przede wszystkim z przedstawicielami zakładów ubezpieczeń, zapowiedziało rozszerzenie funkcji aplikacji mObywatel o kolejną funkcję: mStłuczka. Dzięki niej kierowcy będą mogli sporządzić błyskawiczne oświadczenie o kolizji online i niezwłocznie przekazać zakładowi ubezpieczeń informację o chęci zawiadomienia o szkodzie, bez potrzeby manualnego wypełniania formularzy ani ich drukowania. Uproszczenie procedury ma iść w parze z minimalizacją ryzyka popełnienia przestępstwa, jak chociażby dodawaniu kolejnych uszkodzeń po czasie. Przyczyni się również do poprawy jakości danych dostarczanych ubezpieczycielom.

Źródło informacji: PAP MediaRoom